ইণ্ডো-জাৰ্মান উন্নয়ন প্ৰকল্পৰ অধীনত ত্ৰিপুৰাই ৪৪৩খন চেক ডেম নিৰ্মাণ কৰে

২০২২ চনৰ পৰা, ত্ৰিপুৰা চৰকাৰে ইণ্ডো-জাৰ্মান ডেভেলপমেণ্ট কোঅপাৰেচন (IGDC) উদ্যোগৰ অধীনত ঢালাই আৰু উত্তৰ ত্ৰিপুৰা জিলাত ৪৪৩খন মাটিৰ চেক ডেম নিৰ্মাণ কৰিছে। এই উদ্যোগৰ উদ্দেশ্য হৈছে পৰিৱেশ সুৰক্ষা, পানী ব্যৱস্থাপনা উন্নয়ন, আৰু গ্ৰাম্য জীৱিকা সমৰ্থন কৰা। প্ৰকল্পটোৰ চূড়ান্ত লক্ষ্য হৈছে ৬৪৫খন চেক ডেম নিৰ্মাণ কৰা। ২০২০ চনত আৰম্ভ হোৱা এই সাত বছৰীয়া প্ৰকল্পটোৰ বাবে ২৮০ কোটি টকা বিদেশী সহায়ৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। এই প্ৰকল্পৰ মূল উদ্দেশ্য হৈছে পানী প্ৰৱাহ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা, মাটি ক্ষয় হ্ৰাস কৰা, আৰু দীৰ্ঘকালীন বন ব্যৱস্থাপনা প্ৰচাৰ কৰা।

IGDC উদ্যোগৰ প্ৰকল্প নিৰ্দেশক এস. প্ৰভুৰ মতে, এই চেক ডেমসমূহে বহু উদ্দেশ্য পূৰণ কৰে। ই স্থানীয় মৎসসম্পদৰ সহায় কৰে, ওচৰৰ কৃষি ক্ষেত্ৰৰ বাবে সেচ বৃদ্ধি কৰে, আৰু গৃহস্থলী ব্যৱহাৰৰ বাবে পানী উপলব্ধতা উন্নত কৰে। লগতে, ডেমসমূহে মাটিৰ আর্দ্ৰতা ৰক্ষা কৰে, বৰ্ষাজাত শস্যৰ সহায় কৰে, একাধিক শস্য চাষৰ সুবিধা দিয়ে, আৰু পশুপালন সমৰ্থন কৰে। এই বহুমুখী ব্যৱস্থা প্ৰদৰ্শন কৰে যে পৰিৱেশ সুৰক্ষা আৰু সামাজিক-অৰ্থনৈতিক উন্নয়ন একেলগে সম্ভৱ।

৪৪৩খন চেক ডেমৰ ভিতৰত ৪২৭খন মাছ পালনৰ বাবে উপযোগী বুলি চিনাক্ত কৰা হৈছে, যি ১২৬খন গাঁওত বিস্তৃত। প্ৰকল্পৰ অধীনত মৎসসম্পদৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি কাৰ্যসূচীও আয়োজন কৰা হৈছে, যি স্থানীয় সমাজৰ পৰা ধনাত্মক প্ৰতিক্ৰিয়া লাভ কৰিছে। গাঁওবাসীয়ে প্ৰশিক্ষণ আৰু সহায়ৰ জৰিয়তে মাছ পালনৰ পৰা আহৰণযোগ্য পুষ্টি আৰু আৰ্থিক সুবিধা লাভ কৰিছে।

IGDC উদ্যোগৰ অধীনত ৰহু, কাটলা, গ্ৰাছ কাৰ্প, মৃগল কাৰ্প, আৰু কমন কাৰ্পৰ পোৱালি বিতৰণ কৰা হৈছে। লগতে মাছৰ খাদ্য, পানীৰ গুণমান ৰক্ষাৰ বাবে চুন, আৰু জাল বিতৰণ কৰা হৈছে। এই সকলো ব্যৱস্থাক অনুমোদন দিছে আৰু সহায় কৰিছে জাৰ্মান উন্নয়ন বেংক KfW। মাছ পালনৰ সহায় আৰু চেক ডেমৰ সংমিশ্ৰণে পৰিৱেশ আৰু অৰ্থনৈতিক দুয়োটা ক্ষেত্ৰ উন্নত কৰিছে।

IGDC চেক ডেম উদ্যোগ “Climate Resilience of Forest Ecosystems, Biodiversity, and Adaptive Capacities of Forest Dependent Communities in Tripura” প্ৰকল্পৰ অংশ। এই প্ৰকল্পটোৱে ১২৯খন গাঁও কভার কৰে আৰু পৰিৱেশগত অৱস্থা উন্নত কৰা, স্থানীয় সমাজৰ সহনশীলতা শক্তিশালী কৰা আৰু প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ টেকসই ব্যৱহাৰ নিশ্চিত কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে।

ত্রিপুৰাৰ মাছ উৎপাদন ২০২২ চনৰ ৮২,০০০ মেট্ৰিক টনৰ পৰা ২০২৩ চনত ৮৩,০০০ মেট্ৰিক টনলৈ বৃদ্ধি পাইছে। যদিও এই বৃদ্ধি হৈছে, ৰাজ্যখন এতিয়াও ১.১৭ লাখ মেট্ৰিক টনৰ চাহিদাৰ তুলনাত প্ৰায় ৩১,০০০ মেট্ৰিক টনৰ ঘাটতিৰ সন্মুখীন, যি অন্যান্য ৰাজ্য আৰু বাংলাদেশৰ পৰা আমদানি কৰি পূৰণ কৰা হয়।

উপসংহাৰত, ত্ৰিপুৰাৰ IGDC চেক ডেম উদ্যোগে পৰিৱেশ সুৰক্ষা, পানী ব্যৱস্থাপনা, আৰু গ্ৰাম্য জীৱিকা উন্নয়নৰ এক সফল সমন্বয় প্ৰদৰ্শন কৰিছে। মাটিৰ চেক ডেম নিৰ্মাণ, মাছ পালনৰ সহায়, আৰু স্থানীয় ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰি এই প্ৰকল্পই পৰিৱেশগত স্থায়িত্ব আৰু সমাজৰ কল্যাণ দুয়োটা নিশ্চিত কৰিছে। যদিও ১২৬খন গাঁওত ৪৪৩খন ডেম সম্পূৰ্ণ হৈছে, ৰাজ্যখন এতিয়াও মাছৰ চাহিদা পূৰণ কৰিবলৈ ঘাটত আছে। এই উদ্যোগই দেখুৱাইছে যে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উন্নয়ন সহায়ৰ জৰিয়তে স্থানীয় সমাজ আৰু পৰিৱেশ দুয়োটাৰ ওপৰত স্থায়ী আৰু সুফলদায়ক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰি।