চীন আৰু এছিয়ান প্ৰশাসক শুল্কৰ সময়ছোৱাত শক্তিশালী কৰা মুক্ত বাণিজ্য চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে

মালয়েছিয়াৰ কুৱালালামপুৰত অনুষ্ঠিত ৪৭তম এছিয়ান চুমিটত, চীন আৰু দক্ষিণ-পূৱ এছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ সংঘ (ASEAN)ে তেওঁলোকৰ মুক্ত বাণিজ্য চুক্তি “3.0 সংস্কৰণ”লৈ উন্নীত কৰিছে, যি সময়ছোৱাত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ডোনাল্ড ট্রাম্পৰ বাণিজ্য যুদ্ধৰ ছাঁত তৰুণ বাণিজ্য বৃদ্ধি পাইছে। চুক্তি স্বাক্ষৰ অনুষ্ঠানত চীনা প্ৰধানমন্ত্ৰী লি চিয়াং আৰু মালয়েছিয়াৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী অন্বৰ ইব্ৰাহিম উপস্থিত আছিল। এই উন্নীত চুক্তিৰ লক্ষ্য হৈছে অবকাঠামো, ডিজিটেল আৰু সেউজীয়া পৰিৱৰ্তন, বাণিজ্য সুবিধা আৰু মানুহৰ মাজৰ বিনিময়সহ বহু ক্ষেত্ৰত সহযোগিতা গভীৰ কৰা। এই চুক্তিয়ে ২০১০ চনত বলবৎ হোৱা প্ৰথম চীন-এছিয়ান মুক্ত বাণিজ্য চুক্তিৰ ভিত্তিত গঢ় লৈছে।

চীন আৰু ১১-সদস্যৰ এছিয়ান ব্লক পৰস্পৰে সৰ্বাধিক বাণিজ্যিক অংশীদাৰ হৈ উঠিছে। এই বৃদ্ধিক চীন প্লাছ ৱান (China Plus One) যোগান শৃংখলায়ে সহায় কৰিছে, যি ২০১৮ চনৰ চীন-আমেৰিকা বাণিজ্য যুদ্ধৰ পাছত গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ উঠিছিল। ২০২৫ চনৰ প্ৰথম ন’ মাহৰ ভিতৰত চীন আৰু এছিয়ানৰ মাজৰ বাণিজ্য $৭৮৫ বিলিয়নলৈ বৃদ্ধি পাইছে, যি বছৰৰ ভিত্তিত ৯.৬%ৰ বৃদ্ধিৰ সূচক। এই বাণিজ্যৰ বেছিভাগে সংহত উৎপাদন যোগান শৃংখলা প্ৰদৰ্শন কৰে, কিন্তু ইয়াত দক্ষিণ-পূৱ এছিয়াৰ গ্ৰাহকসকলৰ বাবে চীনৰ পৰা আহা তৈয়াৰী সামগ্ৰীৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে।

চীনা প্ৰধানমন্ত্ৰী লি চিয়াং চীন আৰু এছিয়ানৰ মাজৰ আৰ্থিক সম্পৰ্কৰ গভীৰতা প্ৰশংসা কৰিছে আৰু উন্নীত চুক্তিৰ অধীনত “বিস্তৃত আৰু উচ্চ-গুণগত মানৰ অৰ্থনৈতিক সহযোগিতা”ৰ আশা প্ৰকাশ কৰিছে। তেওঁ কয় যে, বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত সহযোগিতাই ফলপ্ৰসূ ফল দিছে, বাণিজ্যৰ পৰিমাণ ধীৰে ধীৰে বৃদ্ধি পাইছে, আৰু এছিয়ান চৰকাৰে মানুহৰ মাজৰ আন্তঃসংযোগৰ প্ৰচেষ্টা অধিক শক্তিশালী কৰিছে। হং কং বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অৰ্থনীতিৰ অধ্যাপক ঝিৱু চেনে আল জাজিৰাক কৈছে যে “3.0” চুক্তি সেই সময়ছোৱাত আহিছে, যেতিয়া চীন এছিয়ানৰ সৈতে সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছে। চেনে এই চুক্তিক “উভয় পক্ষৰ বাবে লাভজনক” বুলি বৰ্ণনা কৰিছে।

লি চিয়াংৰ বক্তব্যত তেওঁ ট্রাম্প যুগৰ শুল্কসমূহৰ সমালোচনা কৰিছে, যিয়ে বিশ্ব বাণিজ্য বিঘ্নিত কৰিছে আৰু ১৯৩০ চনৰ পাছৰ আমেৰিকাৰ সৰ্বাধিক ৰক্ষণবাদী নীতি প্ৰতিফলিত কৰিছে। তেওঁ কয় যে, একপক্ষীয় নীতি আৰু ৰক্ষণবাদে বিশ্ব আৰ্থ- বাণিজ্যিক ব্যৱস্থা বিঘ্নিত কৰিছে, বহিৰাগত শক্তিসমূহ অঞ্চলত হস্তক্ষেপ বৃদ্ধি কৰিছে, আৰু বহু দেশক উচ্চ শুল্কৰ অধীনত অন্যায়ভাৱে ৰখা হৈছে।

শুমিটত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ডোনাল্ড ট্রাম্পো উপস্থিত আছিল আৰু তেওঁ দক্ষিণ কোৰিয়াত চীনা ৰাষ্ট্ৰপতি শি জিনপিংৰ সৈতে বৈঠক কৰিব। এছিয়ানৰ সময়ছোৱাত, ট্রাম্প কম্বোডিয়া আৰু মালয়েছিয়াৰ সৈতে বাণিজ্য চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰিছে, লগতে থাইলেণ্ড আৰু ভিয়েটনামৰ সৈতে কাঠামোগত চুক্তি কৰিছে। এই চুক্তিসমূহে এই চাৰি দেশৰ বাবে “আপোনাৰ-আপোনাৰ শুল্ক”ৰ হাৰ ১৯-২০% ৰূপে স্থিৰ কৰিছে।

ট্রাম্পৰ আৰু শি জিনপিংৰ বৈঠকত শুল্ক আৰু বাণিজ্য বাধাসমূহও আলোচিত হোৱাৰ আশা কৰা হৈছে। এই মাসৰ আৰম্ভণিতে, চীন ৰেয়াৰ অৰ্থ খনিজৰ ৰপ্তানি নিয়ন্ত্ৰণ শক্তিশালী কৰাৰ পাছত, ট্রাম্প চীনৰ সামগ্ৰীত ১০০% শুল্ক আৰোপৰ ধমকি দিছিল। যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ কোষাগাৰৰ সচিব স্কট বেছেণ্টৰ মতে, কাঠামোগত চুক্তিয়ে উভয় পক্ষক শুল্ক বৃদ্ধি এৰিবলৈ সহায় কৰিব।