:
| Updated On: 30-Oct-2025 @ 1:39 pmদক্ষিণ কোৰিয়াত চীনা ৰাষ্ট্ৰপতি চি জিনপিঙৰ সৈতে হোৱা বহুল প্ৰত্যাশিত বৈঠকৰ পূৰ্বে, য’ত যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু চীনৰ মাজত বাণিজ্য চুক্তি স্বাক্ষৰ হোৱাৰ আশা কৰা হৈছে, যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ডোনাল্ড ট্ৰাম্পে ঘোষণা কৰিছে যে তেওঁ “ভাৰতৰ সৈতে এটা বাণিজ্য চুক্তি” কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আছে। এইটো হৈছে প্ৰথমবাৰ যেতিয়া ট্ৰাম্পে ভাৰতৰ সৈতে বাণিজ্য আলোচনাৰ কথা সোজাকৈ নিশ্চিত কৰিছে। বৰ্তমান যুক্তৰাষ্ট্ৰে ভাৰতীয় সামগ্ৰীৰ ওপৰত ৫০ শতাংশ শুল্ক আৰোপ কৰিছে — যাৰ ২৫ শতাংশ ৰাছিয়াৰ তেল কেনাৰ বাবে দণ্ড হিচাপে আৰু বাকী ২৫ শতাংশ সাধারণ শুল্ক হিচাপে। দুয়ো দেশেই লাভজনক চুক্তি এখনৰ বাবে আলোচনা চলাই আছে।
এই মন্তব্যৰ লগতে, ট্ৰাম্পে পুনৰ একে দাবি কৰিছে যে তেওঁ মে’ মাহত ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজৰ যুদ্ধবিৰতিৰ “মধ্যস্থতা” কৰিছিল — যি কথা ভাৰতীয় বিষয়া-ববীয়াই বহুদিন ধৰি অস্বীকাৰ কৰি আহিছে। নতুন দিল্লীৰ চৰকাৰী সূত্ৰৰ মতে, ট্ৰাম্পে এই দাবি এতিয়া ইমানবাৰ কৰিছে যে গননাই বন্ধ কৰা হৈছে। তথাপিও, দিল্লীয়ে এই বিষয়ে ৰাজহুৱাভাৱে কোনো প্ৰতিক্ৰিয়া জনোৱা এৰি দিছে আৰু বাণিজ্য আলোচনাত কেন্দ্ৰিত হৈ আছে। আগতে, জুন মাহত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ফোনত ট্ৰাম্পৰ দাবিক দৃঢ়ভাৱে খণ্ডন কৰিছিল, কিন্তু তাৰ পিছত ভাৰতীয় চৰকাৰে বিষয়টোত কোনো ৰাজহুৱা তর্কৰ পৰা আঁতৰাই ৰাখিছে।
ভাৰত-আমেৰিকা সম্পৰ্ক কিছুসময়ৰ বাবে উত্তেজনাপূৰ্ণ হৈছিল, যেতিয়া ট্ৰাম্পে বাণিজ্য চুক্তিত অধিক ছাড়ৰ দাবী কৰিলে আৰু ৰাছিয়াৰ তেল কেনাৰ বাবে অতিৰিক্ত ২৫ শতাংশ শুল্ক লগালে। কিন্তু, তাৰ পিছত মোদি আৰু ট্ৰাম্পৰ মাজত পুনৰ কথা-বাৰ্তা আৰম্ভ হ’ল — ছেপ্টেম্বৰৰ পাছত দুয়ো নেতা তিনিবাৰকৈ কথা পাতিছে, যাৰ ভিতৰত ট্ৰাম্পে মোদীক তেওঁৰ ৭৫ বছৰৰ জন্মদিনত শুভেচ্ছা জনাইছিল। চৰকাৰীসূত্ৰই কয়, দিল্লীৰ লক্ষ্য এতিয়া হৈছে এটা “উভয়পক্ষৰ বাবে লাভজনক” চুক্তি সম্পাদন কৰা, য’ত দুয়ো দেশৰ বাবে শুল্কৰ ক্ষেত্ৰত সমতা ৰাখিব পাৰি।
এই কৌশলৰ অংশ হিচাপে, ভাৰতে ট্ৰাম্পৰ সৈতে মোদীৰ সাক্ষাৎ হ’ব পৰা কেইবাটাও সুযোগ সচেতনভাৱে এৰাইছে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে গাজা শান্তি পৰিকল্পনাৰ শাৰ্ম এল-চেইখ শৃঙ্গ সম্মেলন আৰু মালেছিয়াত অনুষ্ঠিত আসিয়ান- পূৰ্ব এচিয়াৰ নেতাসকলৰ বৈঠকত অংশ লোৱা নাছিল। এজন সূত্ৰই কয়, “যেতিয়ালৈকে চুক্তি সম্পন্ন নহয়, তেতিয়ালৈকে ব্যক্তিগত সাক্ষাৎৰ বিশেষ লাভ নাই।” তেওঁ লগতে কয় যে ট্ৰাম্পে যদি মোদীৰ উপস্থিতিত যুদ্ধবিৰতিৰ দাবীৰ কথা পুনৰ কয়, তেনেহ’লে প্ৰধানমন্ত্ৰী “ৰাজনৈতিকভাৱে অসুবিধাজনক” অৱস্থাত পৰিব পাৰে।
বিপক্ষ বিশেষকৈ কংগ্ৰেছে এই কৌশলৰ সমালোচনা কৰিলে যদিও, নতুন দিল্লী বৰ্তমান বাণিজ্য চুক্তিৰ ওপৰতেই অধিক গুৰুত্ব দিছে। তেওঁলোকৰ মতে, এই চুক্তিয়ে ভাৰতৰ পক্ষে বাস্তৱিকভাৱে লাভজনক পৰিৱৰ্তন আনিব আৰু ভাৰত-আমেৰিকা সম্পৰ্কৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি কৰিব। লগতে, ৰাছিয়াৰ তেল আমদানি ধীৰে ধীৰে হ্ৰাস পোৱা — যাৰ কাৰণ হৈছে যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ নিষেধাজ্ঞাৰ ফলত মুল্যৰ লাভ নোহোৱা — এইটোয়ো ৱাশিংটনৰ বাবে এটা ইতিবাচক সংকেত।
দক্ষিণ কোৰিয়াৰ গ্যেওংজুত অনুষ্ঠিত APEC CEO শৃঙ্গ সম্মেলনত ট্ৰাম্পে মোদীক প্ৰশংসা কৰি কয়, “মই মোদীক বহুত আদৰ আৰু স্নেহ কৰোঁ, আমাৰ সম্পৰ্ক মহান। তেওঁ একদম শক্তিশালী কিন্তু সদয় ব্যক্তি।” ট্ৰাম্পে দাবী কৰিছে যে তেওঁ বাণিজ্যৰ মাধ্যমত ভাৰত-পাকিস্তান সংঘাতৰ অবসান ঘটাইছিল। তেওঁৰ বক্তব্য অনুসাৰে, তেওঁ দুয়ো দেশৰ নেতাক কৈছিল — যদি যুদ্ধ চলাই থাকিব, তেন্তে যুক্তৰাষ্ট্ৰে কোনো বাণিজ্য কৰিব নোৱাৰে। ট্ৰাম্পৰ দাবী অনুসাৰে, দুদিনৰ ভিতৰতে দুয়ো দেশৰ নেতাই ফোন কৰি যুদ্ধ বন্ধ কৰিছিল।
আগতে টকিয়’ত ট্ৰাম্পে এনে দাবী কৰি কৈছিল যে “দুটা পৰমাণু শক্তি সম্পন্ন দেশৰ সংঘাত আমি থমাবলৈ সক্ষম হৈছিলোঁ।” কিন্তু ভাৰতীয় চৰকাৰে স্পষ্টকৈ জনাইছে যে যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ যুদ্ধবিৰতিত কোনো ভূমিকা নাছিল আৰু পাকিস্তানে নিজে আগবাঢ়ি ভাৰতৰ সৈতে সাময়িক যুদ্ধবিৰতিৰ কথা কৈছিল। লগতে, যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৫০ শতাংশ শুল্ক আৰোপক ভাৰতীয় চৰকাৰে “অন্যায়, অযৌক্তিক আৰু অসংগত” বুলি আখ্যা দিছে।
সাৰসংক্ষেপত, ট্ৰাম্পৰ যুদ্ধবিৰতিৰ দাবীয়ে ৰাজনৈতিক বিতৰ্ক সৃষ্টি কৰিলে যদিও, দুয়ো দেশৰ মুখ্য লক্ষ্য হৈছে বাণিজ্যিক মতভেদসমূহ মিটাই তুলি এটা লাভজনক চুক্তি সম্পন্ন কৰা। নতুন দিল্লীৰ বাবে এই চুক্তিখন কেবল শুল্কৰ চাপ হ্ৰাস কৰাতেই সহায় নহ’ব, ই দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে ভাৰত-আমেৰিকা সম্পৰ্ক অধিক মজবুত কৰিবলৈও সহায় হ’ব।